İsrail meclisinin Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansının (UNWRA) faaliyetlerini sona erdirecek maddeyi onaylaması hakkında dün düzenlediği günlük basın toplantısında değerlendirmelerde bulunan Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, İsrail’i yasanın uygulanmasını durdurmaya çağırdı.
AA’nın aktardığına nazaran, Jean-Pierre, “UNRWA’nın Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs’teki operasyonlarını sonlandırabilecek maddeden ötürü derin kaygı duyuyoruz. İsrail hükümetini bu yasanın uygulanmasını durdurmaya çağırıyoruz” dedi. UNRWA’nın sağlıklı formda misyonunu yerine getirebilmesinin ehemmiyetine dikkat çeken Beyaz Saray Sözcüsü, ajansın Filistinlilerin insani yardım gereksinimini karşılamada çok değerli rol oynadığını belirtti.
REUTERS: ABD, SİLAHLARININ SİVİLLERE ZİYAN VERDİĞİ 500 HADİSE TESPİT ETTİ
Öte yandan, bahse aşina ABD’li bir yetkili dahil olmak üzere üç kaynağın Reuters haber ajansı ile paylaştığı bilgilere nazaran, Gazze Şeridi ve Lübnan’a akınlarını sürdüren İsrail’e silah ve mühimmat sağlamaya devam eden ABD idaresinin, gönderdiği silah ve mühimmatın Gazze’de sivillere ziyan verdiği yaklaşık 500 hadise tespit ettiğini lakin bahisle ilgili aksiyona geçmediğini söyledi. Kaynaklar, bu olaylardan kimilerinin memleketler arası insancıl hukuku ihlal etmiş olabileceğini kaydetti. Buna göre, ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, bu tespitlerde bulunmuş olmalarına rağmen rastgele öteki bir harekette bulunmadı.
Haberde paylaşılan bilgilere nazaran, ABD Dışişleri Bakanlığı’na bağlı olan ABD kaynaklı silahların mümkün berbata kullanımının takip ve değerlendirmesinden sorumlu bulunan Sivil Ziyan Olay Reaksiyon Kılavuzu (CHIRG) isimli resmi sistem, kelam konusu bilgileri 7 Ekim 2023’ten bu yana basına yansıyan haberler, sivil toplum kuruluşları ve yabancı hükümet kontakları da dahil kamuya açık ve kapalı kaynaklardan topladı. Bu sistemin olay tahlili, siyaset tesir değerlendirmesi ve koordine bakanlık aksiyonu olmak üzere üç basamaklı bir çalışma hali olsa da Gazze’deki olayların hiçbiri için şimdi üçüncü kademeye geçilmedi.
Reuters’a konuşan eski bir ABD’li yetkiliye nazaran, bu etapta ziyanı azaltmak için İsrail hükümetiyle birlikte çalışılabilir, var olan silah ihracat lisansları askıya alınabilir ya da yeni onay verilmeyebilirdi. ABD silahlarının Gazze’de sivillere ziyan verdiği olaylara ait haber, birinci olarak dün The Washington Post tarafından kamuoyuna duyurulmuştu.
NETANYAHU’NUN ‘MİSİLLEME KORKUSU’: UÇAĞINA F-35’LER EŞLİK ETTİ
İsrail basınına yansıyan haberlerde ise İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun geçen ay ABD’ye düzenlediği seyahat dönüşünde, eşi Sara Netanyahu’nun ‘misilleme korkusuyla’ ısrarlı talebi üzerine başbakanlık uçağına iki F-35 savaş jetinin eşlik ettiği öne sürüldü.
“Walla” internet sitesinin ismi açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberinde, İsrail Başbakanlık Ofisi’nin Başbakanın eşi Sara Netanyahu’nun başbakanlık uçağının ‘düşürülmesinden korkması’ üzerine, ABD seyahati için İsrail ordusundan savaş jetlerinin eşlik etmesi talebinde bulunduğu kaydedildi. Haberde, Sara Netanyahu’nun Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın 27 Eylül’de Beyrut’ta İsrail hava ataklarında öldürülmesinin akabinde gerçekleşebilecek muhtemel bir ‘misillemeden’ korktuğu belirtildi.
Habere nazaran, İsrail ordusu, seyahatin tamamı için savaş jeti tahsis etmeyi reddetti lakin İsrail Başbakanlık Ofisi daha sonra dönüş seyahati için talepte bulundu. Bunun üzerine, İsrail ordusuna ilişkin iki F-35, Netanyahu’nun uçağına İsrail hava alanında eşlik etti. Haberde, İsrail Başbakanlık Ofisi’nin başbakanlık uçağına eşlik eden F-35’lerin fotoğrafını yayınlamak istediği fakat bunun İsrail Hava Kuvvetleri’nce reddedildiği, ayrıyeten jetlere başbakanın uçağının gerisinde uçması talimatı verildiği anlatıldı. Kelam konusu tedbirin başbakanlık uçağından jetlerin fotoğraflarının çekilmesine karşı alındığı bilgisi de verildi.
İsrail Başbakanlık Ofisi ise bu haberin basına yansımasının akabinde yaptığı açıklamada, haberi ‘tamamen yalan’ olarak nitelendirirken İsrail ordusu sırf “Başbakanın uçağının güvenliği güvenlik değerlendirmeleri ve yönetmeliklere nazaran belirlenir” açıklamasında bulundu. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyeti’ne katılmak üzere 24 Eylül’de ABD’ye gitmiş, Hizbullah lideri Nasrallah’ın öldürülmesinin hemen akabinde İsrail’e dönüş seyahatine çıkmıştı.
İSRAİL’DE ‘TRUMP’ TEZİ: ‘GÖREVİ DEVRALANA KADAR SAVAŞ BİTSİN’
İsrail basınına yansıyan bir başka haberde ise ABD’de 5 Kasım’da yapılacak Başkanlık seçimleri yaklaşırken, Cumhuriyetçilerin adayı ve eski ABD başkanı Donald Trump’ın İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’ya seçimleri kazanması halinde vazifesi devralana kadar İsrail’in Gazze Şeridi’ne ataklarını sonlandırmasını istediği öne sürüldü.
The Times of Israel’in bahse ait bilgi sahibi ve ismini açıklamayan iki kaynağa dayandırdığı haberine göre, Trump, Netanyahu’ya seçimleri kazanması halinde ABD başkanlık koltuğuna oturana kadar Gazze’deki ‘savaşı bitirmesini’ söyledi. Gazeteye konuşan Trump devrinde vazife yapmış ABD’li yetkili ile İsrailli yetkili, Trump’ın Gazze’ye taarruzların sona erdirilmesi istikametindeki bildirisini birinci olarak Netanyahu’yu Florida eyaletindeki malikanesi Mar-a-Lago’da ağırladığı esnada ilettiğini belirtti.
Trump’ın daha evvel Netanyahu’ya Gazze ve Lübnan taarruzlarına ait açıktan takviye verdiği bilinirken gazeteye konuşan yetkililer, Gazze’ye ataklara ait birinci sefer bir ‘zaman çizelgesinin’ gündeme geldiğinin altını çizdi. ABD’li eski yetkili, Donald Trump’ın Tel Aviv idaresinin ‘(Gazze’deki) savaşı resmen sona erdirdiği’ sürece İsrail ordusunun Gazze’deki geri kalan faaliyetlerini destekleyebileceğini de vurguladı.
ABD’nin The Washington Post (WP) gazetesinin Donald Trump ile Netanyahu ortasında bu ay gerçekleşen telefon görüşmelerinin ayrıntılarına ait 25 Ekim tarihli haberinde, ABD lider adayı Trump’ın İsrail Başbakanı Netanyahu’ya Hamas ve Hizbullah konusunda “Ne yapman gerekiyorsa yap” diyerek dayanak verdiği aktarılmıştı.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)