Kadın ve Demokrasi Vakfı (KADEM), 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında “Medyada Kadına Yönelik Şiddet ve İzleyici Farkındalığı: Yerli Diziler Üzerine İnceleme” adlı kapsamlı bir araştırma gerçekleştirdi.
KADEM’in “Şiddete Seyirci Kalma” kampanyasının zeminini oluşturan araştırma sonuçları, Sepetçiler Kasrı’nda yapılan tanıtım programında kamuoyu ile paylaşıldı.
DİZİLERDE KADINA YÖNELİK PSİKOLOJİK ŞİDDET İLK SIRADA!
Araştırmada, geçtiğimiz yıl Türkiye’de televizyonda ve dijital mecralarda yayınlanan ve en çok izlenen 14 yerli yapım dizi, kadına yönelik şiddet bağlamında incelendi.
Medya içeriği alanında uzman 10 kişilik ekip tarafından yürütülen araştırmada, 14 dizide toplam 3013 kadına yönelik şiddet sahnesi tespit edildi.
İncelenen dizilerde yüzde 51 oranında kadına yönelik psikolojik şiddet, yüzde 24 sözlü şiddet, yüzde 11 çok boyutlu şiddet, yüzde 8 fiziksel şiddet, yüzde 4 cinsel şiddet ve yüzde 1 oranında siber şiddet sahnesinin yer aldığı belirlendi. Aynı araştırmada televizyon dizilerinde bölüm başına ortalama 834 saniye (13.9 dakika), dijital platformalarda ise ortalama 358 saniye (5.9 dakika) kadına yönelik şiddet sahnesi tespit edildi. (Aradaki fark dijital mecralarda dizi bölümlerinin daha kısa süreli olmasından kaynaklanıyor.)
Araştırma, dizilerdeki şiddetin bağlamını da ortaya koydu. Kadına yönelik şiddet sahnelerinin 1523’ünün (%51) aile içi şiddet, 364’ünün (%12) sosyal grup ve topluluk şiddeti, 359’unun (%12) iş hayatında şiddet, 317’sinin (%10) ise flört şiddeti içerdiği tespit edildi.
KADEM Mütevelli Heyet Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu ve Yönetim Kurulu üyelerinin katıldığı basın toplantısında, kampanyanın ayrıntılarına yer verildi ve medyadaki şiddete dikkat çeken kamu spotunun ilk gösterimi yapıldı.
“KADINI VE AİLEYİ ŞİDDETTEN KORUMAK TÜM TOPLUMUN ORTAK SORUMLULUĞUDUR”
Toplantıda konuşan KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Saliha Okur Gümrükçüoğlu şunları söyledi:
Televizyon dizileri, makbul kadın modelini, kadının ailedeki rolünü ve toplumdaki konumunu belirlemede çok etkili bir güce sahip. Ve ne yazık ki, kadının insanlık onurunu hiçe sayan kadın temsilleri ve kadına şiddet örnekleri, bugün pek çok dizinin ana teması…
Dizilerin içine serpiştirilen şiddet türleri, çoğu zaman estetize ve romantize edilerek, normalleştirilerek yansıtılıyor. Ve kadına yönelik şiddetin bütün türleri, diziler aracılığıyla evimizin içine sızıyor.
İzlenen veya maruz kalınan şiddet sahneleri, özellikle henüz kişilik gelişimi ve sosyalleşme aşamasında olan çocukları da olumsuz etkiliyor.
Kadını ve aileyi şiddetten korumak sadece kadın derneklerinin değil, tüm toplumun ortak sorumluluğudur. Dizi yapımcıları, senaristler, kanallar ve reklam verenler de bu sorumluluğa ortak olmalıdır.
Basın mensuplarının kampanyaya ilişkin sorularını yanıtlayan KADEM Mütevelli Heyet Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, her 25 Kasım’da kadına şiddetin bir başka türünü kampanya konusu olarak seçtiklerini ve nihai hedeflerinin bütün şiddet türlerini toplum hayatından çıkarmak olduğunu söyledi. Bu yılki kampanyalarının medyada şiddeti anlattığını ve akademik bir araştırma ile temellendirildiğini belirten Sümeyye Erdoğan Bayraktar sözlerini şöyle sürdürdü:
Şiddetin bulaşıcı olduğu ve şiddeti izlemenin bile toplumda tamiri imkânsız zarara yol açtığı artık bilimsel olarak biliniyor. Ailelerin ekran karşısında en çok vakit geçirdikleri saatlerde şiddetin zihinlerde normalleştirilmesine izin vermemeliyiz.
Bu araştırma bize gösterdi ki şiddetin neredeyse hiç kullanılmadığı diziler de ilgi çekebilir ve rating alabilir. İzlenmek için şiddet gibi, cinsellik gibi unsurlara başvurmak aslında o filmin niteliğini sorgulatmaktadır. Bir dizinin gerçekten başarılı olup olmadığını da şiddet oranına bakarak anlayabiliriz yani.
“KAMPANYANIN MESAJI TÜM TÜRKİYE’YE ULAŞACAK”
“Şiddete Seyirci Kalma” kampanyası, zorunlu yayın kapsamında kamu spotu olarak televizyonlarda yayınlanacak. Ayrıca KADEM’in Türkiye genelindeki 55 temsilciliği aracılığıyla ve Genç KADEM gönüllülerinin saha çalışmalarıyla geniş bir alana yayılacak. Kampanyanın mesajı, meydanlarda, billboardlarda ve dijital ekranlarda paylaşılacak.
KADEM’İN ÖNCEKİ 25 KASIM KAMPANYALARI
KADEM, geçen sene kadına yönelik şiddete ilişkin koruma/müdahale mekanizmalarını anlattığı kampanyasında “6284 Sayılı Kanunla Şiddetsiz Toplum Güvenli Gelecek” demişti.
Önceki yıllarda da “Sen Varsan Şiddete Yer Yok”, “Şiddete Göz Yumma”, “Şiddete Hakkın Yok”, “Sevgi ile Şiddet Yan Yana Gelmez” gibi kampanyalar düzenleyerek kadına yönelik şiddet sorununa dikkat çekmiş, “ısrarlı takip” konusunda ise 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ndan yola çıkarak, “Yasaya Tutun, Yasa seni Korur” mesajı vermişti.
